تحقیقی در آمریکا نشان داده که رژیم لاغری نمی تواند در دراز مدت وزن فرد را پایین نگه دارد و همچنین ممکن است سلامت او را با خطر روبرو کند.
محققان آمریکایی در جریان مطالعات خود دریافته اند که افراد در شش ماه اول رژیم لاغری بین پنج تا ده درصد وزن خود را از دست می دهند. اما محققان دانشگاه کالیفرنیا در بازنگری سی و یک تحقیق در زمینه رژیم های لاغری متوجه شده اند که بالغ بر دو سوم این افراد بعد از پنج سال نه تنها به وزن قبلی خود بازمی گردند بلکه وزنشان بیشتر هم شده است.
مجله "روانشناسان آمریکایی" (American Psychologists Journal) در گزارشی آورده که کم و زیاد شدن سریع وزن بدن می تواند در ابتلا به بیماری های قلبی و سکته مغزی موثر باشد.
تریسی مان، که سرپرستی گروه محققان دانشگاه کالیفرنیا، را برعهده داشته است، می گوید: "رژیم لاغری باعث نمی شود که وزن برای همیشه پایین بماند."
پرفسور مان نتیجه می گیرد که برای بیشتر افراد بهتر است که اصلا رژیم لاغری نگیرند: "چون وزن آنها همان میزان باقی می ماند و در ضمن به خاطر بالا و پایین رفتن وزن تا این حد صدمه نمی خورند."
این محقق در ادامه هشدار داد که برخی از تحقیقات صرفا به گفته های داوطلبین و نه اندازه گیری مستقیم توسط کارشناسان مستقل تکیه می کنند و بقیه هم فقط برای مدت کمی داوطلبینی که لاغر شده اند را تحت نظر دارند. بنابراین نتایج این تحقیقات ملاکی برای همه افراد نیست.
رژیم های لاغری
پرفسور تریسی مان، رییس این گروه تحقیق در دانشگاه کالیفرنیا، می گوید: "برخی تحقیقات با استناد به گفته داوطلبین و نه نظر کارشناسی، یک رژیم لاغری را موفق اعلام می کنند و این درحالی که افرادی که دوباره چاق شده اند هم معمولا در این گونه نظرسنجی ها شرکت نمی کنند. بنابراین مردم اغلب برداشت غلطی از رژیم های لاغری دارند."
در یکی از این تحقیقات، پنجاه درصد از افرادی که رژیم لاغری گرفته بودند پنج سال بعد از لاغر شدن نه تنها دوباره به همان وزن اولیه خود بازگشته بودند بلکه پنج کیلوگرم چاق تر هم شده بودند.
این تحقیق از رژیم لاغری خاصی نام نبرده بلکه انواع رژیم ها را در نظر گرفته است.
پرفسور مان گفت به نظر او خوردن در حد اعتدال و ورزش روشی خوب برای همه افراد است.
دکتر ایان کمپبل، مدیر گروه پزشکی سازمان "ویت کانسرن"، (Weight Conern)، گفت بسیاری از مردم به رژیم لاغری نگاهی کوتاه مدت دارند: "جلوگیری از اضافه وزن چالشی است برای همه عمر. درست مثل بیماری قلب یا بیماری روانی که اگر دارو را قطع کنید ممکن است حالتان بدتر شود."
وی گفت: "افرادی که اضافه وزن دارند اغلب عادات متوازنی ندارند و بعد از این که وزنشان کم شد ورزش و رژیم غذایی سالم را کنار می گذارند."
شواهد جدید ژنیتکی موثر در چاقی مفرط
دانشمندان می گویند که شواهد جدید ژنیتکی برای چاقی مفرط پیدا کرده اند. بر اساس این یافته ها افراد با دو گونه مختلف از یک ژن چاقی در بدن آنها، هفتاد درصد بیشتر از دیگران در معرض چاقی قرار دارند و دارای اضافه وزنی بیش از سه کیلوگرم هستند.
نتایج این تحقیق به این نکته اشاره می کند که با وجود این که بهبود شیوه زندگی نقش اصلی در کاهش وزن را ایفا می کند ولی بعضی از افراد به دلایل ژنیتکی با دشواری بیشتری در کاهش وزن روبرو هستند.
این تحقیق با همکاری دانشکده پزشکی پینسولا و دانشگاه آکسفورد همراه با بررسی اطلاعات آماری نزدیک به چهارصد هزار نفر انجام پذیرفته است.
به گفته پروفسور اندرو هاترزلی از دانشکده پزشکی پینسولا نتایج این تحقیق می تواند توجیهی بر تجربه بسیاری از افراد باشد که با وجود انجام تمرینات متناوب ورزشی و رژیم غذایی مناسب، موفقیت چندانی در کاهش وزن کسب نمی کنند.
پرفسور هاترزلی می گوید "بر خلاف باور رایج که نحوه زندگی افراد را عامل اصلی در چاقی مفرط می داند، این تحقیق نشان می دهد که عوامل ژنتیکی نیز می تواند نقش مهمی در افزایش وزن داشته باشد."
تفاوتهای ژنتیکی
اساس نتایج به دست آمده از افرادی که در این تحقیق شرکت کرده اند، نیمی از اروپاییان سفید فقط یک گونه از این ژن مرتبط با چاقی را دارا می باشند و در بدن یک نفر از میان شش نفر از آنها دوگونه مختلف از این ژن وجود دارد.
این تحقیق که بوسیله بنیاد بریتانیایی "Wellcome" پشتیبانی مالی شده است با هدف بهبود آگاهی از عوامل چاقی و همچنین بیماریهای مرتبط با آن صورت گرفته است.
همچنین افرادی که از چاقی مفرط رنج می برند بیشتر از افراد دیگر در معرض ابتلا به بیماری مرض قند (دیابت) از "نوع دو" هستند.
مرض قند نوع دو معمولا در دوران بزرگسالی بروز می کند. در بسیاری از مبتلایان، عوارض این بیماری از طریق رژیم غذایی کنترل می شود اما در برخی دیگر، استفاده از دارو، معمولا به شکل قرص، نیز ضرورت پیدا می کند.
بهبود روشهای درمانی
به گفته محققان، نتایج این تحقیق از این لحاظ حایز اهمیت است که جزو اولین شواهد علمی در مورد نقش عوامل ژنتیکی در زمینه چاقی مفرط است و یافته های بیشتر در این زمینه به پیدا کردن روشهای درمانی جدید برای درمان چاقی مفرط منجر خواهد شد.
این تحقیق هیچگونه اطلاعاتی در مورد چگونگی عملکرد ژنهای مرتبط با چاقی را اریه نکرده است، ولی دانشمندان امیدواراند که در بررسیهای بیشتر به نتایجی در این زمینه دست پیدا کنند.